PR nedir?

PR -ingiliscə “Public Relations” (ictimaiyyətlə əlaqələr) ifadəsinin qısaldılmış formasıdır. Bir şirkətin, markanın və ya şəxsin cəmiyyətlə, media ilə və müştərilərlə müsbət münasibət qurması və imicini idarə etməsi prosesidir.

Reklamla tez-tez qarışdırılsa da, PR nedir sualının cavabı sadəcə məhsul tanıtımı deyil. Onun əsas məqsədi uzunmüddətli və sağlam münasibətlər qurmaq, müsbət münasibət formalaşdırmaq və etimadı qorumaqdır.

• Reklam → məhsulun satılmasına yönəlib.
  • PR → imic və nüfuzun qorunmasına yönəlib.

PR-ın Əhəmiyyəti: Niyə Lazımdır?

PR hər bir təşkilat üçün zəruridir. Onun əsas faydaları bunlardır:

Müsbət İmicin Qurulması

PR təşkilatın brend imicini formalaşdırır və qoruyur. Müsbət imic → müştəri loyallığı, yeni tərəfdaşlar və rəqabət üstünlüyü yaradır.

Böhran Kommunikasiyası

Şirkətlər bəzən neqativ hallarla üzləşirlər. PR böhran zamanı açıq və düzgün kommunikasiya quraraq reputasiyanı qoruyur.

Etibar və Loyallığın Artırılması

Reklamdan fərqli olaraq, PR daha etibarlı görünür. Media xəbərləri, müsahibələr və sosial layihələr şirkətə etimadı artırır.

PR-ın Əsas Növləri

İctimaiyyətlə əlaqələrin müxtəlif növləri mövcuddur:

1. H3: Media Əlaqələri– Jurnalistlər və media ilə münasibət qurmaq, press-relizlər, müsahibələr və xəbərlərlə imic yaratmaq.
2. H3: Korporativ PR– Şirkətin daxili və xarici imicini idarə etmək. İşçilərlə ünsiyyət də bu kateqoriyaya daxildir.
3. H3: Məhsul PR-ı– Yeni məhsulların təqdimatı və onlar haqqında pozitiv ictimai rəy formalaşdırmaq.
4. H3: Sosial PR (Korporativ Sosial Məsuliyyət)– Xeyriyyə layihələri, ekoloji təşəbbüslər və sosial məsuliyyət kampaniyaları.
5. H3: Rəqəmsal PR– Onlayn reputasiya idarəsi, sosial media PR-ı, SEO və influencer əməkdaşlıqları.

PR-da İstifadə Olunan Əsas Alətlər

Effektiv PR üçün müxtəlif vasitələrdən istifadə olunur:

• Press-relizlər və media bülletenləri
  • Mətbuat konfransları və müsahibələr
  • Sponsorluq və xüsusi tədbirlər
  • Rəqəmsal kommunikasiya kanalları (sosial media, bloqlar, podkastlar)

Uğurlu PR Strategiyası Necə Qurulur?

Effektiv PR strategiyası üçün əsas addımlar:

• Hədəf auditoriyanın müəyyənləşdirilməsi – kimə müraciət olunur?
• Açar mesajların hazırlanması – ictimaiyyətə nə ötürüləcək?
• Kommunikasiya kanallarının seçilməsi – media, sosial şəbəkə və s.
• Böhran planının hazırlanması – neqativ hallara qarşı qabaqlayıcı tədbirlər.
• Nəticələrin ölçülməsi – PR fəaliyyətinin effektivliyini izləmək.

PR üzrə Uğurlu Nümunələr

• • Apple– məhsul təqdimatlarını PR hadisəsinə çevirməklə innovativ brend imici yaradır
  • Coca-Cola– sosial məsuliyyət layihələri ilə ictimai rəğbət qazanır.
  • LEGO – uşaqların yaradıcılığını önə çıxaran sosial və təhsil yönümlü kampaniyalarla ailə dostu imicini qoruyur
  • Nar – “Eşitdiyini paylaş” sosial kampaniyası ilə inklüzivliyi və eşitmə məhdudiyyətli şəxslərə dəstəyi önə çəkərək sosial məsuliyyətli brend imici formalaşdırır.

PR nedir və Marketinqin Fərqi

Çox vaxt PR marketinqlə qarışdırılır. Amma:

• Marketinq→ satış və gəlir məqsədli fəaliyyətlərdir.
  • PR→ reputasiya, etimad və ictimaiyyətlə münasibətlərdir.

Ən yaxşı nəticə üçün PR və marketinq inteqrə olunmuş strategiya ilə yanaşı aparılmalıdır. Bunun üçün PR nedir yazımızda sizlərə ətraflı məlumat veririk, amma bununla kifayətlənməyib həmçinin  marketinqlə bağlı Marketinq strategiyası  yazını oxumanızı da tövsiyə edirik.

Nəticə

PR nedir sualına cavab olaraq, deyə bilərik ki, PR – sadəcə tanıtım yox, uzunmüddətli etibar və münasibətlərin idarə olunmasıdır. Uğurlu PR strategiyası şirkətlərə yalnız bugünkü satış deyil, gələcəkdə davamlı uğur qazandırır.

Tez-tez Verilən Suallar (FAQ)

PR nedir və niyə vacibdir?

PR (Public Relations – ictimaiyyətlə əlaqələr) təşkilatın və ya şəxsin cəmiyyət qarşısında nüfuzunu, etibarını və müsbət imicini idarə edən strategiyadır.

PR reklamdan nə ilə fərqlənir?

Reklam məhsul və ya xidməti birbaşa satmağa yönəlir, PR isə brend haqqında etibarlı məlumatın yayılması və ictimai rəyin formalaşdırılması ilə məşğul olur.

Kiçik bizneslərə də PR lazımdırmı?

Bəli. Kiçik bizneslər üçün də müştəri etibarını qazanmaq, tanınmaq və bazarda rəqabət aparmaq üçün PR mühüm rol oynayır.

Uğurlu PR strategiyası necə qurulur?

• Hədəf auditoriyanı müəyyənləşdirmək
  • Aydın və sadə mesajlar hazırlamaq
  • Media və rəqəmsal kanallardan düzgün istifadə etmək
  • Böhran planı yaratmaq
  • Nəticələri ölçmək və təhlil etmək vacibdir

Rəqəmsal dövrdə PR necə dəyişib?

Əvvəllər PR əsasən media və press-relizlərlə məhdudlaşırdı. İndi isə sosial media, bloqlar, influencerlər və rəqəmsal platformalar PR-ın əsas vasitələrinə çevrilib.

PR olmadan uğur qazanmaq mümkündürmü?

Qısamüddətli uğur mümkündür, lakin uzunmüddətli etibar və reputasiya qazanmaq üçün PR mütləqdir.

PR-ın ən çox istifadə olunan alətləri hansılardır?

• Press-relizlər
  • Mətbuat konfransları
  • Media müsahibələri
  • Sosial media kampaniyaları
  • Sponsorluq və xüsusi tədbirlər